Παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμου πραγματοποίηθηκε σήμερα η πανηγυρική συνεδρίαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί τη αποχωρήσει στις 30 Ιουνίου του προέδρου του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου Σωτήρη Ρίζου.
Στο ήθος, το έργο, τη γνώση και την προσφορά του κ. Ρίζου στη διαμόρφωση της νομολογίας του δικαστηρίου αναφέρθηκαν σε σύντομες ομιλίες τους ο αρχαιότερος αντιπρόεδρος του ΣτΕ Νικόλαος Σακελλαρίου, η γενική επίτροπος Επικρατείας των Διοικητικών Δικαστηρίων Ελένη Διακομανώλη, ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Φίλιππος Σπυρόπουλος, ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στην Νομική Σχολή Αθηνών και τέως υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών Σπύρος Φλογαϊτης, ο σύμβουλος Επικρατείας και πρόεδρος της Ένωσης Δικαστικών Λειτουργών του ΣτΕ Ευθύμιος Αντωνόπουλος, η πρόεδρος της ¨Ένωσης Διοικητικών Δικαστών Ειρήνη Γιανναδάκη και ο πρόεδρος Ένωση Μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Πάρεδρος του ΝΣΚ Κωνσταντίνος Βαρδακαστάνης.Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ακόμη ο υπουργός Δικαιοσύνης Νικόλαος Παρασκευόπουλος, ο βουλευτής Επικρατείας και πρώην ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, Θεόδωρος Φορτσάκης, ο πρόεδρος του Αρείου Πάγου Αθανάσιος Κουτρουμάνος, οι τέως πρόεδροι του ΣτΕ Γιώργος Παναγιωτόπουλος και Κωνσταντίνος Μενουδάκος, καθηγητές Πανεπιστημίων, δικηγόροι, κ.λπ.
Ο Σωτήριος Αλ. Ρίζος γεννήθηκε στην Αθήνα το έτος 1948. Το 1966 εισήλθε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’ όπου απεφοίτησε το έτος 1971. Τα έτη 1971-1973 εξεπλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία. Εν συνεχεία, κατόπιν επιτυχίας σε διαγωνισμό, τον Μάρτιο του 1975 διορίσθηκε Εισηγητής στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Τα έτη 1980 και 1981 πραγματοποίησε, με εκπαιδευτική άδεια, μεταπτυχιακές σπουδές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης (Γερμανία). Στο Πανεπιστήμιο αυτό καθώς και στο Ινστιτούτο Max-Planck για το Δημόσιο και το Διεθνές Δίκαιο, που εδρεύει στην ίδια πόλη, ασχολήθηκε κυρίως με το Συνταγματικό και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Μέχρι το έτος 1990 υπήρξε συνεργάτης του ως άνω Ινστιτούτου. Το έτος 2001 διέμεινε, με τρίμηνη εκπαιδευτική άδεια, στο Βερολίνο, όπου παρακολούθησε τις εργασίες του Ομοσπονδιακού Διοικητικού Δικαστηρίου (Bundesverwaltungsgericht).
Το έτος 1981 προήχθη σε Πάρεδρο και το 1992 σε Σύμβουλο Επικρατείας. Ως Πάρεδρος υπηρέτησε στο Γ΄ Τμήμα του Δικαστηρίου, ως Σύμβουλος στο Ε΄ Τμήμα. Τον Ιούλιο του 2005 προήχθη σε Αντιπρόεδρο, υπηρέτησε δε στο Α΄ και Γ΄ Τμήμα του Δικαστηρίου. Την τελευταία τριετία υπηρέτησε ως πρόεδρος του Δ΄ Τμήματος.
Εκτός από την πράξη του δικαίου ασχολείται συστηματικά και με την θεωρία του Δημοσίου Δικαίου.
Έχει δημοσιεύσει μελέτες στο πεδίο του Συνταγματικού Δικαίου και του Δικαίου του Περιβάλλοντος και της Πολεοδομίας.
Θλιβερές διαπιστώσεις προερχόμενες από δικαστική διαδρομή σαράντα ετών για τις παθογένειες της Ελληνικής Δημοκρατίας, όπως δομήθηκε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης προκαλώντας ουσιαστικά τη σημερινή γενικευμένη κρίση, περιέλαβε σε βαρυσήμαντη παρέμβασή του στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας ο απερχόμενος πρόεδρος του δικαστηρίου, Σωτήρης Ρίζος.
«Τόσο η κρίση -τόνισε ο πρόεδρος του ΣτΕ- όσο και η αδυναμία τερματισμού της προκαλούνται από την κυριαρχία εσφαλμένων νοοτροπιών, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό, παρά την κρίση, παραμένουν ακλόνητες. Ολες ή οι περισσότερες από αυτές είναι αντίθετες προς αυτές που επικρατούν σε δυτικά κράτη».
Κατά την αποχαιρετιστήρια ομιλία του, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Αρχιεπισκόπου και του υπουργού Δικαιοσύνης, ο κ. Ρίζος αποτιμώντας τη δικαστική εμπειρία δεκαετιών στο ΣτΕ προέβη σε ακτινογραφική αποτύπωση των παθογενειών της διοίκησης, της δικαιοσύνης και της πολιτικής. Ενδεικτικά, απαριθμώντας τις σημαντικότερες αιτίες υστέρησης της χώρας και των κρατικών της δομών ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «υπάρχει αναντιστοιχία δικαιωμάτων / υποχρεώσεων, έξαρση της ανομίας ως αποδεικτικού δημοκρατικότητας, άρνηση της συνέχειας στην κρατική δομή, άρνηση δημιουργίας αποτελεσματικής διοικήσεως, υποβιβασμός της ηθικής της εργασίας, με κορυφαία από όλες την ενδημούσα εσφαλμένη αντίληψη ότι η εξασθένηση της κρατικής εξουσίας οδηγεί σε μια υποτιθέμενη άνθηση των ατομικών δικαιωμάτων».
«Κανένα μέτρο οικονομικό, υποστήριξε ο κ. Ρίζος, καμία ανάπτυξη, καμία έξωθεν βοήθεια δεν πρόκειται να ανακόψει την καθοδική πορεία των πραγμάτων, αν μείνει άθικτος ο κόσμος των εσφαλμένων νοοτροπιών».
Σκληρή γλώσσα χρησιμοποίησε ο πρόεδρος του ανωτάτου δικαστηρίου για να περιγράψει την κατάσταση της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, έτσι όπως προκύπτει από την πολύχρονη δικαστική πορεία του ΣτΕ. «Από εδώ, είπε, τα τελευταία 40 χρόνια, πέρασαν τα πάντα. Σχεδόν το όλον της πολιτικής, οι διακυμάνσεις της, οι ανατάσεις, οι κατωφέρειες, οι αποτυχίες και οι επιτυχίες της». Για να συμπεράνει πως οι παθογένειες, οι βαριές υστερήσεις στο οικοδόμημα των θεσμών και της λειτουργίας της κρατικής μηχανής είναι τέτοιες, που η γενικευμένη κρίση ήταν αναπόφευκτη.
«Με θλίψη, τόνισε, παρακολουθήσαμε την έλλειψη συνέχειας σε όλα τα μεγάλα θέματα, την έλλειψη ικανότητας να κτίσουμε πάνω στο προηγούμενο οικοδόμημα, αντί να γκρεμίζουμε για να δημιουργήσουμε τελικά το ακατανόητο του Πύργου της ελληνικής Βαβέλ».
Με τα μελανότερα των χρωμάτων σκιαγράφησε και την κατάσταση της δημόσιας διοίκησης, αποτυπώνοντας τη σημερινή άκαμπτη και αντιπαραγωγική εικόνα της που δρα τελικώς σε βάρος της κοινωνίας και των πολιτών.
«Η εικόνα που αποκομίσαμε, είπε, από τους φακέλους των υποθέσεων και των δικών, είναι ότι η ελληνική διοίκηση οδηγήθηκε σε μια κατάσταση που αδυνατεί πλέον να υποστηρίξει τους σκοπούς του κράτους, δεδομένου ότι καθ’ οδόν, με τη συνέργεια της πολιτικής, οργανώθηκε με αρχές αυτοπροστασίας του προσωπικού της, κεκαλυμμένες με τον μανδύα της δημοκρατικής αρχής».
Με την παραδοχή ότι η δημόσια διοίκηση απέχει από τις αντίστοιχες των πολιτισμένων χωρών, έκλεισε την περιγραφή της αποκαρδιωτικής κατάστασης με το σχόλιο του μεγάλου Γερμανού Βίσμαρκ, που είχε σημειώσει: «Με κακούς νόμους και καλούς υπαλλήλους μπορεί να κυβερνάς. Με κακούς υπαλλήλους δεν ωφελούν σε τίποτα και οι άριστοι νόμοι».
Αναφέρθηκε εκτενώς στον ρόλο του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο έχει μεταβληθεί, όπως είπε, τις τελευταίες δεκαετίες σε οιονεί συνταγματικό δικαστήριο λόγω των μεγάλων προβλημάτων στη νομοθετική παραγωγή και στη λειτουργία της διοίκησης και του πολιτικού συστήματος.
Δεν παρέλειψε να ασκήσει αυτοκριτική για την άκαμπτη στάση του δικαστηρίου σε θέματα περιβαλλοντικής προστασίας, σημειώνοντας πως τελευταία υπήρξε πρόοδος.
Τη συνεδρίαση της Ολομέλειας του ΣτΕ παρακολούθησαν ανώτατοι δικαστές, καθηγητές πανεπιστημίου, και για το έργο και την προσφορά του απερχόμενου προέδρου μίλησαν οι καθηγητές Σπ. Φλογαΐτης και Φίλ. Σπυρόπουλος, ο αντιπρόεδρος του ΣτΕ Νικ. Σακελλαρίου και εκπρόσωποι των δικαστικών ενώσεων.
Ο Πρόεδρος του ΣτΕ ΡΙΖΟΣ Σωτήριος για τους απόστρατους που τον θυμόμαστε καθηγητή στις Σχολές Αξιωματικών θα παραμένει γαι πάντα ένας μεγάλος Δάσκαλος και φίλος. Θα παραμείνει στην καρδιά μας για πάντα. Του ευχόμαστε υγεία και δύναμη .