Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος Αντ/γος ε.α. Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών. Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.
Σήμερα η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει μια πληθώρα προβλημάτων, τα οποία οξύνονται διαρκώς. Παρουσιάζει την έκπτωση των θεσμών και αξιών, η οποία χαρακτηρίζει τη σύγχρονη κοινωνία της μακαριότητας και καταγράφει τα κυριότερα προβλήματα που αυτή αντιμετωπίζει, όπως το έλλειμμα στην κατοχύρωση των Ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον κλονισμό του θεσμού του γάμου και της οικογένειας, την άμβλυνση των ηθικών αξιών, την πολιτισμική υποβάθμιση, την ανεργία, τα προβλήματα της οικονομίας και την ανισότητα κατανομής του πλούτου, σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Επισημαίνεται ακόμη η εξάρτηση των πολιτικών από τα οικονομικά συμφέροντα κι η ανικανότητά τους να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα, που μαστίζουν τους λαούς.
Ο συναγερμός.
Η πολιτεία καλείται σε συναγερμό για την εξύψωση των ηθικών αξιών και του πολιτισμού, τη στήριξη του γάμου και της οικογένειας, την αναβάθμιση της παιδείας και τη δραστηριοποίηση των πολιτών για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, αλλά και την κατοχύρωση της Δημοκρατίας στον κόσμο, την ανάπτυξη των φτωχών χωρών και την προστασία του περιβάλλοντος. Μέσα από ένα συνεκτικό δεσμό εννοιών και ιδεών με συμπεριφεριστικό περιεχόμενο και κοινωνικούς συνειρμούς οριοθετούνται οι αξίες που συνιστούν και επηρεάζουν το “είναι” και το “γίγνεσθαι”, στη ζωή των ατόμων και των λαών.
Οι ρίζες των αξιών έχουν την αφετηρία τους, από τη χωροχρονική θεώρηση στο απώτατο παρελθόν και αντλούν το γενικό και το μερικό από την ακένωτη δεξαμενή των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, με έμφαση στην πλατωνική θεωρία των ιδεών.
Βουλητικά στοιχεία.
Ακόμη αντλούν στοιχεία από τους Άγιους πατέρες της Ορθοδοξίας μας. Όταν μιλούμε για αξίες τίθεται επί τάπητος το θέμα της ηθικής αναγκαιότητας, που θέτει εκ των προτέρων τις νόρμες και τους κανόνες, για την οικοδόμηση μιας υποκειμενικής και βουλησηαρχικής στάσης, ώστε να αποτελεί φραγμούς στη ρευστότητα και την ανατροπή των κοινωνικών ρόλων. Οι αξίες, επομένως, δεν είναι φτωχά αντίγραφα και απεικάσματα φαντασιώσεων και ονειροπολήσεων, ούτε καν απαρχαιωμένες δέσμες αξιακού περιεχομένου.
Θα λέγαμε με περισσότερη σαφήνεια, ότι αναδύονται από το “οφείλειν” και το “οράν” της ανθρώπινης ύπαρξης και δρουν ως βουλητικά στοιχεία στην εξισορρόπηση των όντων και των κοινωνιών Αντίπαλο δέος. Στο ίδιο πνεύμα μπορεί να αλιεύσει κάποιος την αντοχή των αξιών στο πεπερασμένο και το εφήμερο. Πρόκειται για την ταυτότητα και την στερεότητα των αξιών που ανθίστανται στο χρόνο και ακόμη ισχυροποιούν τη συνειδητή αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση ατόμων, φύλων, εθνών και κρατών. Καλείται εδώ η φιλοσοφία να στηρίξει και να εξωραΐσει τις αξίες, ίσως ακόμα να καταγράψει νέες αξίες που, χωρίς την ανατροπή των κατεστημένων θέσεων να συγκεντρώσουν την απαραίτητη συναίνεση και κοινωνική συνοχή και λειτουργική αντιμετώπιση των έλλογων όντων.
Το σημαντικότερο ερώτημα που τίθεται εδώ, είναι πολύ απλό. Η κοινωνία καλείται σε συναγερμό, για την εξύψωση των ηθικών αξιών. Μπορούν οι αξίες να τροποποιηθούν ή και
να διαφοροποιηθούν, ώστε να θεωρηθούν αξίες, με σχετική αξία; Ειδικότερα, οι διαχρονικές αξίες της ελληνικής παιδείας μπορούν να αποτελέσουν αντίπαλο δέος στο επερχόμενο κύμα της παγκόσμιο ποίησης;
Η ιστορία.
Οι καιροί είναι πολύ δύσκολοι. Αντηχεί δυνατή στους αιώνες η φωνή του μεγάλου πολιτικού της αρχαίας Αθήνας, Περικλή, που καταγράφηκε από τον μεγάλο ιστορικό Θουκυδίδη : “Οι καιροί ου μενετοί”, που σημαίνει σε ελεύθερη απόδοση “Οι ευκαιρίες δεν περιμένουν” και άρα μας προτρέπει να δράσουμε. Ας θυμηθούμε και τη γνωστή θέση του Ισπανού Φιλόσοφου Τζόρτζ Σανταγιάννα :
“Ο λαός που ξεχνά την ιστορία του, είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει. “Εξάλλου” η ιστορία είναι, μια συνθήκη ανάμεσα στους νεκρούς, τους ζωντανούς και τους αγέννητους”, όπως πολύ εύγλωττα το έθεσε ο Βρετανός πολιτικός και φιλόσοφος Έντμουντ Μπέρκ.
Ας θυμηθούμε και τον Εθνικό μας ποιητή Κωστή Παλαμά :
Γνώμες, καρδιές, όσοι Έλληνες,
Ό,τι είστε, μην ξεχνάτε,
δεν είστε από τα χέρια σας
μονάχα, όχι Χρωστάτε
και σε όσους ήρθαν, πέρασαν,
θα ’ρθούνε, θα περάσουν.
Κριτές, θα μας δικάσουν
οι αγέννητοι και οι νεκροί.
Η προσφορά.
Από τους πρώτους αιώνες η χριστιανική σκέψη ταύτισε την Ειρήνη με τη Δικαιοσύνη. Κατά την έκφραση του κλήμεντος του Αλεξανδρέως, οι Χριστιανοί είναι “ειρηνικό γένος, γι’ αυτό ο Θεός τους θέλει και τους χρησιμοποιεί ως “ειρηνικούς στρατιώτες”.
Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να χρωστούν μεγάλη ευγνωμοσύνη στους συγγραφείς γενικής ιστορίας, διότι με τον προσωπικό τους μόχθο φιλοδοξούν να ωφελήσουν, όλη την ανθρώπινη κοινωνία. Προσφέροντας δηλαδή στους αναγνώστες μια διδαχή, που δεν συνεπάγεται κανέναν κίνδυνο για τα συμφέροντά τους, τους εξοπλίζουν, με την εργασία τους αυτή, με πολύτιμη πείρα.
Διότι η γνώση που αποκτά κανένας με την προσωπική του πείρα, μόνο ύστερα από πολλούς μόχθους και κινδύνους, τον κάνει ικανό να διακρίνει, σε κάθε περίπτωση το ωφέλιμο.
Το μεγαλείο.
Όταν αναλογίζεται κάποιος το μεγαλείο της ελληνικής ψυχής, αισθάνεται – και πρέπει να αισθάνεται – εθνική υπερηφάνεια. Οπλισμένος με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και την Ορθοδοξία, νοιώθει τον εαυτό του παράξενα μεταμορφωμένο. Νομίζει ότι ζωογονείται από μια Θεϊκή, μυστική πνοή, που έρχεται από τα βάθη των αιώνων και τον ουράνιο πατέρα μας. Όταν, όμως πρόκειται, αυτό το υπέροχο ελληνικό μεγαλείο να εκφράσει και να εξυμνήσει, αισθάνεται μαζί και ένα απερίγραπτο “δέος”. Διότι γνωρίζει ότι κανείς “λόγος” δεν είναι ικανός, να εκφράσει αυτή την πραγματικότητα. Θα πρέπει επίσης να καταστήσουμε σαφές ότι η ελληνική ψυχή, θα αντιταχθεί με σθένος σε κάθε επιθετική πρόκληση, απ’ όπου και να προέρχεται Άξια τέκνα. Οι σημερινοί ‘Έλληνες θα φανούν άξια τέκνα των ηρώων των Περσικών Πολέμων, της Επανάστασης του 1821 και του Ελληνικού Έπους του 1940. Ας το βάλουν καλά στο μυαλό τους, όσοι επιβουλεύονται την εθνική μας ανεξαρτησία με τον επιδιωκόμενο επεκτατισμό τους, ονειρευόμενοι παλιές αυτοκρατορίες.
Δεν θα διστάσουμε να πούμε, λαός και Εκκλησία, “μελών λαβέ” και δυνατά “ΟΧΙ”.
Πρέπει όλοι μας να σταθούμε με μεγαλύτερο σεβασμό στην ιστορία της χώρας μας. Χρειαζόμαστε μια νέα Παγκόσμια Ελληνική πνευματική επανάσταση. Εδώ θα κληθεί και ο απόδημος ελληνισμός, να προσφέρει τα μέγιστα.
Ας μη ξεχνάμε, ότι και η Ελληνική επανάσταση του1821 σχεδιάστηκε και καθοδηγήθηκε από τους Έλληνες που ζούσαν στις παραδουνάβιες περιοχές.
Πηγή : Περιοδικό “ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ”. Γράφει ο Πέτρος Π. Γρουμπός – Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών.
Με εκτίμηση
Δημήτριος Μητρόπουλος