Στις προηγμένες δυτικές χώρες ανάμεσα στα στοιχεία των δεικτών του πολιτισμού όπως η παιδεία και η υγεία περιλαμβάνουν πλέον και τις συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης των συνταξιούχων απομάχων της ζωής ή και τη συμπεριφορά της πολιτείας στους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας. Στη χώρα μας η αλήθεια είναι ότι οι δείκτες πολιτισμού στην παρούσα οικονομική κρίση παραχαράχθηκαν και ενδύθηκαν με απαστράπτοντα μεταρρυθμιστικό μανδύα που αποκρύπτει τη διάβρωση, τη χαλάρωση και την υποβάθμισή τους. Η παιδεία και η υγεία, με εμφανή τα απογοητευτικά αποτελέσματα, συρρικνώθηκαν, η δε συμπεριφορά της πολιτείας και των «θεσμών» στους συνταξιούχος έλαβε εκδικητικό χαρακτήρα σε βάρος ανθρώπων που έτυχε να βρεθούν στη δύνη επαναπροσδιορισμού και διόρθωσης του ασφαλιστικού συστήματος από ασυγχώρητα αλλεπάλληλα σφάλματα και πολυετείς στρεβλώσεις και πειράματα του κρατικού προνοιακού μηχανισμού. Είναι αλήθεια και έχει επανειλημμένα τονισθεί ότι για την ελλειμματική, ζημιογόνο και κατακερματισμένη κατά τα κλαδικά και ψηφοθηρικά συμφέροντα, ασφαλιστική πολιτική, τις καίριες ευθύνες φέρει ο ανεύθυνα γαλαντόμος και αμετροεπής χρηματοδότης και όχι ο καλόβολος κατά το όφελος παραλήπτης.
Ανάμεσα στις μυλόπετρες δοκιμασίας των συνταξιούχων βρέθηκαν και χιλιάδες απόστρατοι συνάδελφοι που ανέμεναν την αναλογική στοιχειώδη αναγνώριση της προσφοράς τους στη σταθερότητα και την ασφάλεια του κοινωνικού ιστού της χώρας με αντίστοιχη οικονομική εξασφάλιση ομαλής διαβίωσης για το υπόλοιπο της ζωής τους. Οι απόστρατοι αστυνομικοί, όπως και όλοι οι απόμαχοι συνταξιούχοι, που βλέπουν την κλεψύδρα να τρέχει για αυτούς γρηγορότερα το χρόνο, αποτέλεσαν με τη βούληση και την υπογραφή της πολιτείας τη σύγχρονη Ιφιγένεια στη θυσία διάσωσης του Τραπεζικού Συστήματος του διεθνούς, ευρωπαϊκού και εγχώριου κεφαλαίου (το παραδέχθηκαν Λαγκάρντ και Ντάισεμπλουμ). Είναι αλήθεια ότι παρότι οι απόστρατοι σήκωσαν δυσανάλογα βάρη καθημερινά βιώνουν τις παρενέργειες από τις στοχευμένες απώλειες του βίαιου μνημονιακού οικονομικού και ασφαλιστικού εξαγνισμού και εποπτευόμενοι αναγκάζονται να βιάζουν ακούσια την ατομική και οικογενειακή τους ευτυχία και ευημερία.
Η επίσημη πολιτεία καγχάζει ότι τα μνημόνια και οι περικοπές θα αποτελούν παρελθόν από την 21 Αυγούστου 2018 και οι καλύτερες μέρες έρχονται. Καλύτερες μέρες που και άλλοι θέλησαν πρωθύστερα να φέρουν αλλά που πολλοί ποτέ δεν είδαν. Η αλήθεια είναι ότι το Μάιο ή Ιούνιο 2018 θα αποφασισθεί ο τρόπος εξόδου από τα μνημόνια και η αναγκαιότητα χρήσης ή μη της προληπτικής γραμμής υποστήριξης όπως επιτάσσει το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Σταθερότητας. Η αλήθεια επίσης είναι ότι η εποπτεία (ή κατά τρίτους επιτροπεία) της ελληνικής οικονομίας θα πάψει να υφίσταται όταν το χρέος αποπληρώνεται και μειωθεί κατά 75% του σημερινού, άρα θα υπάρχει για πάρα μα πάρα πολλά χρόνια ακόμα. Ακόμα οφθαλμοφανέστατη αλήθεια είναι ότι την ώρα που όλη η υπόλοιπη Ευρώπη αναθεωρεί προς τα πάνω τους στόχους για ανάπτυξη, μόνο η Ελλάδα περνάει διαρκώς κάτω από τον πήχυ, λόγω της υπερφορολόγησης της αγοράς και των νοικοκυριών. Στην Ευρώπη υπάρχει πακτωλός ρευστότητας ενώ στην χώρα μας τα Capital Control.
Ωστόσο μετά την ολοκλήρωση του μνημονιακού νομοθετικού κύκλου οι συνταξιούχοι απόστρατοι συνάδελφοι αντί να μετρούν τις μέρες για τη λήξη των περικοπών αναμένουν τα τιμωρητικά, επιβαλλόμενα από τους θεσμούς, επιπρόσθετα (ή «βαρουφάκεια» για άλλους) απόνερα του νόμου «κατρούγκαλου» – (ν. 4387/2016) – με τις περικοπές στα ποσά της κυρίας σύνταξης. Η μεγαλεπήβολη εφευρετική και «υπαγορευθείσα» σύνθεση του νέου τρόπου υπολογισμού της μηνιαίας κυρίας σύνταξης που υπολογίζεται από την άθροιση εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης για τους συνταξιοδοτούμενους από 13 Μαΐου 2016 και μετά επιφέρει πολύ σημαντικές μειώσεις στα προσδοκώμενα ποσά όλων των ασφαλισμένων συναδέλφων του δημοσίου. Η απόφαση των κυβερνόντων να συμπεριλάβει τα ειδικά μισθολόγια στο νόμο αυτό και μάλιστα παρότι εκδόθηκαν Δικαστικές Αποφάσεις αντισυνταγματικότητας δίνει τροφή για ιδεοληπτική και μόνο στάση της πολιτείας απέναντι στους αποστράτους.
Σύμφωνα με την πρόθεση του νομοθέτη, αυτή η ρύθμιση της μείωσης των νεώτερων συντάξεων αποσκοπεί στην εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, όσο το δυνατόν εγγύτερα προς εκείνο που είχε ο ασφαλισμένος κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου του. Αφού κανείς από τους υπερπροοδευτικούς κρατούντες δεν μπορεί να οριοθετήσει το επίπεδο της ελάχιστης αξιοπρεπούς διαβίωσης σας πληροφορούμε ότι η αλήθεια κρύβεται στις αναλογιστικές προβολές της βέλτιστης ισοσκελισμένης μείωσης του κόστους συντάξεων στον κρατικό προϋπολογισμό, σε βάθος μεγάλου χρονικού διαστήματος και μέχρι την προσαρμογή τους σε πλήρως ανταποδοτικές και με την ελάχιστη πλέον δυνατή κρατική συμμετοχή. Η αλήθεια είναι ότι η αξιοπρεπής διαβίωση έγινε πλεόνασμα που μοιράζεται κατά το δοκούν χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα και προοπτική.
Όμως η ανάλγητη τιμωρητική σκέψη των μεταρρυθμιστών έπρεπε επίσης να αιματοκυλήσει ανάλογα και τις καταβαλλόμενες και ήδη μειωμένες κύριες συντάξεις ώστε στα διαδοχικά, από το 2019 και μετά, επόμενα έτη να εμφανίζονται παράλληλα η σημαντικότατη μείωση του ασφαλιστικού κόστους και η αύξηση των μη εξασφαλισμένων ανταποδοτικών πλεονασμάτων. Έτσι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2018, οι νέες συντάξεις θα έχουν υπολογισθεί και θα εμφανιστούν στα ενημερωτικά σημειώματα των συνταξιούχων. Η διαφορά παλιάς και νέας σύνταξης που θα έχει ο κάθε συνταξιούχος (προσωπική διαφορά) θα συνεχίσει να πληρώνεται και οι συνολικές του αποδοχές θα είναι ίδιες ως και τον Νοέμβριο του 2018. Τον Δεκέμβριο του 2018 όμως με τη σύνταξη Ιανουαρίου 2019 θα δουν μειώσεις συντάξεων που βάσει νόμου θα έχουν «οροφή» το -18%. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν ο επανυπολογισμός βγάζει μειώσεις 40%, η περικοπή της σύνταξης τον Δεκέμβριο του 2018 θα σταματήσει στο -18%. Το υπόλοιπο ποσοστό μείωσης θα είναι νέα αληθινή προσωπική διαφορά και θα μπορεί να κοπεί ανά πάσα στιγμή, γιατί ο ν. 4472/2017 λέει στο άρθρο 1 παράγραφος 2 ότι η προσωπική διαφορά καταργείται την 1/1/2019, αλλά η τελική μείωση που θα έχουν οι συντάξεις δεν θα υπερβαίνει το -18%.
Τα ποσά των νέων συντάξεων επαναϋπολογίζονται με βάση τους μισθούς που είχαν οι συνταξιούχοι από εργασία πριν πάρουν σύνταξη. Με το ν. 4387/2016, ένα τμήμα υπολογίζεται βάσει μισθού και ετών για τα οποία πληρώθηκαν εισφορές και είναι η ανταποδοτική σύνταξη, και ένα άλλο τμήμα καταβάλλεται ως εθνική σύνταξη με ποσά από 345 ευρώ για 15 χρόνια ασφάλισης ως 384 ευρώ για 20 έτη και άνω. Όσοι έχουν βγει με μειωμένη θα πάρουν με την αντίστοιχη ποινή μείωσης την εθνική σύνταξη, ενώ δεν θα υπολογιστεί πέναλτι πρόωρης εξόδου στην ανταποδοτική σύνταξη. Επιπλέον με τροπολογία (παρ. 3 άρθρου .1 ν. 4472/2017 και ισχύει από 19/5/2017) προβλέφθηκε το «πάγωμα» των κύριων συντάξεων και το έτος 2022. Αναλυτικά, η διάταξη ορίζει ότι αυξήσεις στις κύριες συντάξεις μπορούν να δοθούν από την 1η Ιανουαρίου του 2023 και μετά, με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Πολιτική θέση και άποψή μας είναι ότι η νέα μείωση των συντάξεων επιφέρει επιτήδεια ένα ακόμα πλήγμα στους ανθρώπους της μεσαίας τάξης που γονατίζει ήδη από την υπέρμετρη έμμεση και άμεση φορολογία. Η συρρίκνωση της μεσαίας τάξης και η μαζική φτωχοποίηση μεγάλου αριθμού συνταξιούχων είναι καθαρή πολιτική επιλογή της ισοπέδωσης προς τα κάτω με πολλαπλά ανεξέλεγκτα και ανυπολόγιστα ρήγματα στα σταθερά υποστυλώματα της κοινωνικής συνοχής. Διαμοιράζοντας τα ιμάτια νοικοκυραίων ως μικροεπιδόματα για να κατασκευασθεί η μελλοντική κομματική και ψηφοθηρική βάση που περιλαμβάνει και ελληνοποιημένους τρίτων χωρών κλονίζεται συθέμελα το αξιακό και οικονομικό κοινωνικό πλέγμα και δημιουργούνται από τις πράξεις λαϊκισμού εσωτερικές έριδες και αντιπαλότητες. Ας θυμούνται μερικοί και την ιστορική αλήθεια όπου η μεσαία τάξη στάθηκε πάντα ικανή να σηκώσει βάρη μεγάλων αγώνων και πολέμων. Ο πλούτος και η ευημερία έρχεται με ανάπτυξη, επενδύσεις και εργασία για τους νέους και όχι με ανισοβαρή μοίρασμα της πλεονασματικής «κοινωνικής» πίττας. Το μοίρασμα αυτό δεν δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και ούτε απαλύνει το αριστερόχειρο ειδεχθές «έγκλημα» σε βάρος των συντάξεων χηρείας. Το επιπλέον χρέος των 100 δις ευρώ δεν το δημιούργησε το ασφαλιστικό αλλά η απίστευτα καταστρεπτική επιπολαιότητα της παρέας του «μαθητευόμενου Για(ν)νη» το 2015.
Με βεβαιότητα διαφαίνεται πλέον ότι δεν πρόκειται να υπάρξει στο εγγύς και κοντύτερο απώτερο μέλλον από οποιοδήποτε κυβερνητικό σχήμα νομοθετική παρέμβαση ή άλλη μνημονιακή παρέκκλιση, ώστε να βελτιωθούν σημαντικά τα ποσά της καταβαλλόμενης μηνιαίας κυρίας σύνταξης. Χρειάζονται τουλάχιστον τέσσερα με πέντε χρόνια σταθερής υλοποίησης των μέτρων για να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο σε ανταποδοτικά αναπτυξιακό. Η όποια οικονομική βελτίωση των συνταξιούχων αποστράτων μπορεί να έλθει με την άμεση αποδοχή ή σταδιακή εφαρμογή των Αποφάσεων των Ανωτάτων Δικαστηρίων και με την απαραίτητα σημαντική μείωση των άμεσων και έμμεσων φόρων που θα περιορίσει το κόστος διαβίωσης.
Μετά από τα δεδομένα αυτά το συνδικαλιστικό κίνημα των συνταξιούχων αστυνομικών καλείται να θέσει αναχώματα αντίδρασης και άμεσης διορθωτικής ρότας στη σύγχρονη οδύσσεια των αποστράτων. Με πραγματικά συγκριτικά στοιχεία και αληθινά παραδείγματα το «κίνημα» έχει την υποχρέωση της προβολής και της διεκδίκησης, από τους παρόντες και τους εκκολαπτόμενος κυβερνώντες της πλήρους εφαρμογής όλων των Αποφάσεων των Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας με προσδοκώμενα :
- Τον υπολογισμό της σημερινής σύνταξης με βάση τους μισθούς των αστυνομικών της 31/7/2012 και όχι μόνο με την αύξηση του 50% (υπολογισμός με προσθήκη του υπολειπόμενου 50%).
- Τον επανυπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης (που συνυπολογίζεται στις νέες συντάξεις) με βάση τους μισθούς των αστυνομικών συναδέλφων της 31/7/2012, ώστε να προσδιορισθεί εκ νέου το μέγεθος της προσωρινής διαφοράς και της συνολικής καταβαλλόμενης σύνταξης.
- Την πλήρη ονομαστικοποίηση όλων των δικαιουμένων αναδρομικών ανά συνταξιούχο από την 1/8/2012 όπως οφείλει με την εφαρμογή των Αποφάσεων να καταβάλει η πολιτεία.
- Την εξέταση της σταδιακής, ομαλούς, σε βάθος χρόνου και προς τα πάνω, σύγκλισης του συνόλου των συντάξεων πριν και μετά την 13/5/2016.
Επίσης προσδοκώμενα από το διεκδικητικό αγώνα του συνταξιοδοτικού κινήματος είναι :
- Η ανεύρεση του τρόπου επανασύνδεσης εξισωτικής οικονομικής σχέσης των εν ενεργεία και εν αποστρατεία αστυνομικών συναδέλφων με ισοϋψή ποσοστιαίο παραλληλισμό της όποιας μελλοντικής αύξησης των συνταξιοδοτικών αποδοχών των εν ενεργεία και των συντάξεων των εν αποστρατεία ομοιοβάθμων τους
- Η κατάργηση των διατάξεων μείωσης των συντάξεων χηρείας (άρθρο 12 ν. 4387/2016)
- Η παντελής εξάλειψη της ποινής του 60% για εργαζόμενους συνταξιούχους
- Η διατήρηση ικανού αφορολογήτου ποσού
Εκτιμάται ότι όλες οι προσδοκίες έστω και δύσκολα δύνανται να υλοποιηθούν επιμεριστικά ή και σε βάθος χρόνου αφού ο περιορισμός άλλων δαπανών έχει την ευχέρεια διορθώσεων ώστε να αποτυπωθεί και «θεσμικά» στο σύνολο ισοσκελισμένων ισολογισμών και υπολογισμών πάνω σε κάθε σχέδιο προϋπολογισμού των επομένων ετών. Σύμμαχοί μας στη διεκδικητική προσπάθεια είναι οι ισχυρές Αποφάσεις των Ανωτάτων Δικαστηρίων και το ενωτικό πνεύμα του συνδικαλιστικού μας κινήματος. Το μελανό ευαίσθητο σημείο είναι η βιολογική αντοχή του κάθε δικαιούχου ώστε να προλάβει τις όποιες διορθώσεις διακανονισθούν από την πιθανολογούμενη εφαρμογή των Αποφάσεων αυτών. Πολιτικές και εφαρμογές συμψηφισμού δικαίωσης, οφειλομένων και μειώσεων δεν μας βρίσκουν σύμφωνους.
Πολλοί συνάδελφοι συνδικαλιστές έχουν κατά καιρούς αναφερθεί στο απόφθεγμα του Μπρέχτ «Αυτός που αγωνίζεται μπορεί να χάσει, όμως αυτός που δεν αγωνίζεται ήδη έχει χάσει». Ίσως αυτό πρέπει να γίνει σύμβολο και σύνθημα του αγώνα των αποστράτων ώστε να εγκαταλείψουν την αδράνεια της πολυθρόνας και να διατρανώσουν έντονα εκεί που πρέπει την επαναφορά στο δίκαιο και την κανονικότητα. Οι προσδοκώμενες κατακτήσεις κερδίζονται από αγώνες με δυναμική, επιμονή και άκαμπτη υπομονή. Θέση μας είναι η δημιουργία αρραγούς επικαιροποιημένου διεκδικητικού μετώπου για απαίτηση εφαρμογής του δικαίου που θα υποχρεώσει επιτέλους τη συντεταγμένη πολιτεία σε συμμόρφωση προς τις Δικαστικές Αποφάσεις. Ο κατήφορος του επιπέδου διαβίωσης και της αξιοπρέπειας των αποστράτων πρέπει να έχει ένα τέλος.
Ακόμη οι απόστρατοι πρέπει να πληροφορηθούν ότι η τριμελής Επιτροπή Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της Επικρατείας, με σειρά αποφάσεων του (3 και 4/2018) τονίζει ιδιαίτερα ότι η Πολιτεία πρέπει να συμμορφώνεται άμεσα και πλήρως προς τις αποφάσεις του ΣτΕ και «δεν δύναται να αδρανεί επικαλούμενη λόγους οι οποίοι δεν εδράζονται σε συνταγματικές διατάξεις, διότι άλλως αναιρείται ο σκοπός της θεσπίσεως της διατάξεως του άρθρου 95 παρ. 5 του Συντάγματος». Οι σύμβουλοι Επικρατείας υπογραμμίζουν ότι όπως προκύπτει η διοίκηση, παρά την παρέλευση χρονικού διαστήματος μείζονος του έτους από τη δημοσίευση των τελευταίων αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ (13.5.2016) «σε ουδεμία ενέργεια προς υλοποίησή της προέβη». Η διοίκηση, λόγω και της παρέλευσης μακρού χρονικού διαστήματος, θα έπρεπε να έχει ήδη εκκινήσει τη διαδικασία αυτή και να έχει, τουλάχιστον, καταλήξει σε συγκεκριμένες εκτιμήσεις ως προς τον τρόπο αντιμετωπίσεως των δυσμενών δημοσιονομικών επιπτώσεών της με σκοπό την μελλοντική και, ενδεχομένως και τμηματική, καταβολή των αποδοχών τις οποίες οι ένστολοι στερήθηκαν λόγω της μερικής αποκαταστάσεως του μισθολογίου τους με το άρθρο 86 του ν. 4307/2014. Εφόσον δεν συμμορφωθεί η κυβέρνηση με τις δικαστικές αποφάσεις και δεν προχωρήσει το επόμενο οκτάμηνο σε αναδρομική αναπροσαρμογή των αποδοχών και συντάξεων των ενστόλων όλων των Σωμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας , για το διάστημα από 1η Αυγούστου 2012 έως την 1η Ιανουαρίου 2017 ,τότε προειδοποιείται με πρόστιμο.
Υ.Σ.1. Για την επικουρική ασφάλιση είναι γνωστό ότι οι ασφαλισμένοι στους Τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του ΤΕΑΠΑΣΑ εντάχθηκαν υποχρεωτικά στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ ως ήδη ασφαλισμένοι από την 1η Σεπτεμβρίου 2015 των Κλάδων και Τομέων επικουρικής ασφάλισης του μέχρι πρότινος Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης. Το αποτελέσματα της ένταξης αυτής αποτυπώνεται ως προς τη σταθερότητα χορηγήσεων οριακά θετικό, με τις επικουρικές συντάξεις να επαναπροσδιορίζονται ήδη αναλογικά με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και χωρίς να διαφαίνεται τυχόν άμεση επί τω χείρω μεταβολή. Σημαντικά αγκάθια παραμένουν ο τρόπος και τα ποσά απονομής των μειωμένων σημαντικά νέων επικουρικών συντάξεων, η δυσανάλογη συμμετοχή στις Αποφάσεις του Δ.Σ. των ασφαλισμένων των οικείων Κλάδων των αποστράτων στο ΕΤΕΑΕΠ και η τύχη της σημαντικής περιουσίας (κινητής και ακίνητης) των Τομέων Επικουρικής Ασφάλισης του πρώην ΤΕΑΠΑΣΑ. Η προσδοκία για επανένταξη των Κλάδων Επικουρικής Ασφάλειας στο ΤΕΑΠΑΣΑ φαντάζει πλέον ουτοπία. Θετική ωστόσο κρίνεται η επιστροφή Διαχείρισης και Εποπτείας του Ειδικού Λογαριασμού χορήγησης βοηθημάτων σε εν ενεργεία συναδέλφους.
Υ.Σ.2. Για τη συνεχή σταθερότητα του μερίσματος του Μ.Τ.Σ. κρίνεται σημαντική η εκδίκαση της αίτησης αναίρεσης που θα συζητηθεί την 20η Απριλίου 2018 ώστε να ακυρωθεί η απόφαση του Μονομελούς Εφετείου που μειώνει κατά πολύ τα έσοδα από τη διαχείριση του ακινήτου στο κέντρο των Αθηνών. Θετική κρίνεται η έντεχνη τροπολογία της διάταξης του άρθρου 47 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85) με το άρθρο 35 του ν. 4494/2017 (Α΄ 165) όπου προστίθεται παράγραφος 3 από τότε που ίσχυσε, ως εξής « …….. ενώ ως «περιουσιακά στοιχεία των ταμείων» νοούνται οι λοιποί πόροι των Μετοχικών Ταμείων που χρηματοδοτούν τις χορηγούμενες παροχές, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. …».
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2018
(*) Ο Αντ/γος ε.α. Χριστολουκάς Νικόλαος, τέως Πρόεδρος του ΤΕΑΠΑΣΑ, είναι Γεν. Γραμματέας του Συνδέσμου Αποστράτων Αστυνομικών Αθηνών