Ο ΑΓΙΟΣ ΦΩΤΙΟΣ

(Ο ΓΙΓΑΝΤΑΣ της Ορθοδοξίας)

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α.

Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.

Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Από τις μεγαλύτερες και λαμπρότερες μορφές της εκκλησιαστικής ζωής και ιστορίας είναι ο Μ. Φώτιος, ή Άγιος Φώτιος Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, τον οποίο τιμά η Εκκλησία μας, στις 6 Φεβρουαρίου.

Έζησε τον 9ο αιώνα.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, περί το 820 από γονείς πλούσιους, ένδοξους και ευσεβείς. Ο πατέρας του Σέργιος κατείχε το αξίωμα του Σπαθάριου, ήταν δε ανιψιός του Αγίου Πατριάρχου Ταρασίου.

Ο Φώτιος ήταν προικισμένος με πλούσια φυσικά χαρίσματα, τα οποία καλλιέργησε με εξαιρετική επιμέλεια και δεξιότητα.

Έφηβος σχεδόν συνέγραψε το Λεξικό του και από πολύ ενωρίς απέκτησε σπάνια ευρύτητα εγκυκλοπαιδικής μορφώσεως και άριστη θεολογική, γραμματική, φιλοσοφική και ιατρική συγκρότηση.

Καθοριστικής σημασίας για τις εκκλησιαστικές και πολιτικές εξελίξεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ήταν η έρις, προς τον Ιγνάτιο, για τον Πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης.

Επίσης η διαμάχη με την Εκκλησία της Ρώμης, για την οποία διαμάχη η πολιτεία του Φωτίου, υπήρξε μια από τις σημαντικότερες αφορμές.

Το 858 ο παντοδύναμος Καίσαρ Βάρδας, εκθρόνισε τον Πατριάρχη Ιγνάτιο.

Εν τω μεταξύ ο Φώτιος, λαϊκός ως τις 20 Φεβρουαρίου 858, είχε καρεί μοναχός την ημέρα εκείνη. Την επόμενη έγινε αναγνώστης, την άλλη υποδιάκονος, την επόμενη χειροτονήθηκε διάκονος και την Πέμπτη ημέρα, στις 24 Δεκεμβρίου πρεσβύτερος.

Το Νοέμβριο του 858 η Σύνοδος της Κωνσταντινουπόλεως, χωρίς να ρωτήσει τον Φώτιο και παρά τη ρητή αντίθεση του, τις αρνήσεις και τα κλάματά του, έκρινε τον Φώτιο, ως τον μόνο κατάλληλο, για τον Πατριαρχικό Θρόνο.

Έτσι στις 25 Δεκεμβρίου του 858, έγινε η χειροτονία του σε Πατριάρχη.

Το έτος 867 διαδέχτηκε τον Μιχαήλ τον Γ’ στον αυτοκρατορικό θρόνο, ο Βασίλειος ο Α’.

Τον αυτοκράτορα αρνήθηκε να δεχθεί στην θεία κοινωνία ο Φώτιος, και ο Βασίλειος περιόρισε τον Φώτιο στην Μονή της Αγίας Σκέπης στην Κωνσταντινούπολη και επανέφερε στον Πατριαρχικό Θρόνο τον Ιγνάτιο.

Κατ’ επιθυμίαν του Πάπα Αδριανού, συνεκλήθη στην Κωνσταντινούπολη Σύνοδος, κατά την οποία ο Φώτιος σύρθηκε βιαίως από τη φυλακή για να ανακριθεί, από τους παπικούς .

Στις ερωτήσεις των παπικών ο Φώτιος αρνήθηκε να απαντήσει και οδηγήθηκε ξανά στις φυλακές.

Καρτερικά υπέμεινε την στέρηση επικοινωνίας με συγγενείς και φίλους.

Τρία έτη έμεινε στη φυλακή ο Πατριάρχης Φώτιος βασανιζόμενος.

Στο διάστημα αυτό, συνέβησαν φοβεροί σεισμοί, που ερμηνεύτηκαν ως τιμωρία του ουρανού για την αδικία, κατά του Πατριάρχη.

Το γεγονός αυτό συνετέλεσε, όχι μόνο να μετανοήσει ο αυτοκράτορας, ο οποίος απελευθέρωσε τον Φώτιο, αλλά του εμπιστεύτηκε την ανατροφή και την μόρφωση των παιδιών του.

Με την επάνοδό του στην Κωνσταντινούπολη, ο Φώτιος έσπευσε να συμφιλιωθεί με τον Πατριάρχη Ιγνάτιο. Παρά τις διαφορές τους, οι δύο αγιότατοι Πατριάρχες ασπάστηκε ο ένας τον άλλον και ζήτησαν συγχώρεση.

Ειρηνική και αξιοπρεπέστατη στάθηκε η διαγωγή του Φωτίου, ο οποίος συμπαραστάθηκε τον γηραιό Πατριάρχη, σε όλα τα εκκλησιαστικά ζητήματα της Εκκλησίας.

Στις 23 Οκτωβρίου του 879 εκοιμήθη ο Πατριάρχης Ιγνάτιος και τον διαδέχτηκε πάλι ο Φώτιος.

Στις 29 Αυγούστου του 886, πέθανε ο αυτοκράτορας Βασίλειος και διάδοχος του αναδείχθη ο υιός του Λέων. Ο νέος βασιλεύς είχε χρηματίσει, όπως είπαμε μαθητής του Φωτίου.

Ο ηρωικός Πατριάρχης κατά φυσικό λόγο, περίμενε να έχει την υποστήριξη και συμπάθεια των ανακτόρων στην Εκκλησία και στο πρόσωπό του.

Και όμως ο Λέων επονομασθείς Σοφός, διετέθη εχθρικώς προς τον διδάσκαλό του.

Εξεθρόνησε τον Φώτιο και ανέδειξε Πατριάρχη τον δικό του αδελφό Στέφανο, ο οποίος κατείχε τότε το αξίωμα, του πατριαρχικού συγγενούς.

Η νέα αυτή δοκιμασία ήταν πολύ πικρή για τον Πατριάρχη Φώτιο.

Άφησε όμως τον θρόνο, με την συνείδηση ήσυχη.

Ήταν Δεκέμβριος του 886, όταν τον περιόρισαν στην Μονή την λεγόμενη των Αρμενειανών.

Εκεί έζησε επί τέσσερα έτη, όπως ζουν στις δυσμενείς συγκυρίες, όλες οι μεγάλες ψυχές και τα φιλοσοφικά πνεύματα.

Εκοιμήθη εν ειρήνη, στις 6 Φεβρουαρίου του έτους 1891.

Η Εκκλησία μας τον τιμά ως “θεοπαγή προμαχώνα της Ορθοδοξίας και ως στερρότατο αντίπαλο των αιρέσεων”.

Πηγή : Ελληνικό Ορθόδοξο Περιοδικό ” ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ”.

Με εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος