ΞΕΝΟΦΩΝ

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α. Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής  Αθηνών.  Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Ο Ξενοφών καταγόταν από τον Δήμο των Ερχειέων της Αττικής (Έρχεια τα σημερινά Σπάτα). Ο πατέρας του Γρύλος ήταν ευκατάστατος γαιοκτήμονας και ο Ξενοφών γνώρισε καλά την αγροτική ζωή και ασχολήθηκε πολύ με την ιππασία.

Όπως όλοι οι εύποροι νέοι της εποχής του, πήρε καλή μόρφωση. Υπήρξε μαθητής του Σωκράτη.

Ήταν Αθηναίος ιστορικός συγγραφέας και Σωκρατικός φιλόσοφος. Μετά το 410 π.Χ. γνωρίστηκε με τον Σωκράτη και μπήκε στον κύκλο των μαθητών του.

Έζησε τις περιπέτειες της Αθήνας, στα ταραγμένα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου, έως την ήττα του 404, την άνοδο των τριάκοντα τυράννων στην εξουσία και την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 403 π.Χ.

Απέκτησε δύο γιούς τον Γρύλλο και τον Διόδωρο. Ο Διογένης ο Λαέρτιος μας εξιστορεί, ότι

κάποτε, όταν ήταν ακόμη νέος συνάντησε τον Σωκράτη σε ένα στενό δρόμο, ο οποίος με τη ράβδο του, τον εμπόδισε να προχωρήσει και τον ρώτησε μεταξύ άλλων : “Που οι άνθρωποι γίνονται καλοί και αγαθοί”;

Ο Ξενοφών βρέθηκε σε αμηχανία και ο Σωκράτης του απάντησε “Έπου και μάνθανε”!

Από τότε ο Ξενοφών έγινε μαθητής του Σωκράτη και τον Θεωρούσε πρότυπο. Ο Ξενοφών ανδρώθηκε συναναστρεφόμενος ευγενείς νέους της Αθήνας, που είχαν ασχολία τον αθλητισμό, και παρέμεινε σε όλη του τη ζωή λάτρης της πάλης των ελεύθερων αγώνων και της ιππασίας.

Επίσης μέσα από τα έργα του, φαίνεται και η μεγάλη του αγάπη, για τον φιλολακωνισμό του.

Αγαπούσε τον τρόπο ζωής των Σπαρτιατών και συνδέθηκε με το βασιλιά της Σπάρτης Αγησίλαο, στο πλευρό του οποίου πολέμησε το 394 π.Χ.

στη μάχη της Κορωνείας, εναντίον του αντισπαρτιατικού συνασπισμού, μέλος του οποίου, ήταν και η πατρίδα του η Αθήνα. Όπως ήταν φυσικό για την πράξη του αυτή τιμωρήθηκε, με εξορία από την Αθήνα.

Το 401π.Χ. ο Ξενοφών καλείτε από τον φίλο του Πρόξενο τον Βοιώτιο, που διέτριβε στις Σάρδεις, να συμμετάσχει στην εκστρατεία του Πέρση, γιου του βασιλέα Δαρείου Β’ και διεκδικητή του θρόνου, Κύρου εναντίον του αδελφού αυτού Βασιλέα Αρταξέρξη Β’.

Έτσι ο Ξενοφών βρέθηκε στην Ασία στο πλευρό του Κύρου, τον οποίο άρχισε να θαυμάζει, λόγω του θαυμασμού, που έτρεφε ο τελευταίος για τους Έλληνες.

Ο ενθουσιασμός του Ξενοφώντα στο κάλεσμα να ανταποκριθεί, φάνηκε από ην προτροπή του Σωκράτη, να έπαιρνε χρησμό από το Μαντείο των Δελφών, όπου κατάφερε να πάρει θετική απάντηση με πλάγια ερώτηση που ήταν. “Σε ποιον Θεόν πρέπει να κάνω θυσία, ώστε να πετύχει το ταξίδι μου και να γυρίσω σώος :

(αντί της ορθής ερώτησης, να πάω ή να μην πάω).

Ο Κύρος ακόμη μακάριζε τους Έλληνες, για τη μόνιμη κυριαρχούσα ελευθερία τους, που εκείνος θα προτιμούσε αντί πάντων (την ελευθερία έτοιμη αν αντί ων έχω πάντων και άλλων πολλαπλασίων, (Ανάβασις, βιβλίο 1.7.4), και θεωρούσε ως προϊόν αυτής της ελευθερίας την πολεμική και ηθική υπεροχή των Ελλήνων.

Δεν είναι γνωστό με τι βαθμό η αξίωμα ο Ξενοφών, συμμετείχε στον Περσικό στρατό και στην αυλή του Κύρου. Το σίγουρο είναι πάντως, ότι ήταν συνδαιτυμόνας του και εκ των στενότερων συνομιλητών του.

Οπωσδήποτε όμως μετά το θάνατο του φίλου του Κύρου, στη μάχη στα Κούναξα και τη δόλια εξόντωση των Ελλήνων στρατηγών, από τον Τισσαφέρνη και αφού εκλέχτηκε στρατηγός (5ος κατά σειρά), από τους “μυρίους” (10.000) Έλληνες μισθοφόρους, οδήγησε αυτούς επιτυχώς, αντιμετωπίζοντας πολλούς κινδύνους, από τα υψώματα της Αρμενίας, προς την Τραπεζούντα του Εύξεινου Πόντου. Και από εκεί έπλευσε προς τα δυτικά πίσω στην Ελλάδα. Η καταγραφή της εκστρατείας και το ταξίδι της επιστροφής από τον Ξενοφώντα, επιγράφηκε Κύρου Ανάβασις.

Συγγραφικό έργο.

Ο Ξενοφών ανέπτυξε πλούσια και πολυμερή δραστηριότητα, φαινόμενο που βέβαια δεν αποτελεί ιδιαίτερο γνώρισμα της προσωπικότητάς του, αλλά γενικότερο χαρακτηριστικό των λογίων της εποχής του.

Στον τομέα της ιστοριογραφίας με τα Ελληνικά του, που διαιρούνται σε 7 βιβλία, συνεχίζει συνειδητά το έργο του Θουκυδίδη και καλύπτει την περίοδο από το 411 π.Χ. έως το 361 π.Χ.

Γενικότερη σημασία για την πολιτική Φιλοσοφία έχει η Κύρου παιδεία, σε οκτώ βιβλία, όπου, στο πνεύμα της σοφιστικής και της Σωκρατικής ιδεολογίας και με πρότυπο τη λίγο ιστορική και πολύ μυθιστορηματική προσωπογραφία, του ιδρυτή της περσικής αυτοκρατορίας Κύρου Β’, συνθέτει την προσφιλή του εικόνα, του ιδανικού μονάρχη.

Ιστορικά και Βιογραφικά έργα.

* Κύρου Ανάβασις.

* Ελληνικά.

* Αγησίλαος.

Φιλολογικά και διάλογοι.

* Απολογία Σωκράτους (Ξενοφών). Τα έργα αυτά έχουν βάση τη διδασκαλία του Σωκράτη, καθώς και το βίο του.

* Απομνημονεύματα Σωκράτη. Διάλογοι Σωκράτη.

* Οικονομικός.

* Συμπόσιον

* Ιέρων ή (τυραννικός).

Διδακτικά

* Λακεδαιμονίων Πολιτεία.

* Αθηναίων Πολιτεία.

* Πόροι η περί προσόδων .

* Ιππαρχικός (Λόγος).

* Περί ιππικής.

* Κυνηγετικός.

* Κύρου Παιδεία.

Τα έργα του Ξενοφώντα, ιδιαίτερα η Κύρου Ανάβασις, συχνά διαβάζονται από αρχάριους στην Ελληνική γλώσσα. Τα Ελληνικά, ήταν βασική πηγή γεγονότων της Ελλάδας από το 411 ως το 404 π.Χ. και τα Σωκρατικά έργα, που διατηρήθηκαν ολάκερα.

Πηγή : Βικιπαίδεια.

Με εκτίμηση

Δημήτριος Μητρόπουλος