ΕΞΟΔΟΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος Αντ/γος ε.α.
Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.
Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.
Ξημερώματα Κυριακής των Βαΐων του 1826. Στην ηρωική πόλη του Μεσολογγίου επικρατεί νεκρική σιγή.
Άραγε κοιμούνται; Όχι! Κανείς δεν κοιμάται αυτό το βράδυ.
Όλοι ετοιμάζονται. Μικροί και μεγάλοι, νέοι και γέροι, αθόρυβα, υπομονετικά, προσεκτικά, περιμένουν το σύνθημα, για να ξεκινήσουν όλοι μαζί, την ηρωική τους Έξοδο.
Πάει ένας χρόνος τώρα, που αντιστέκονται καρτερικά. Και από τις 25 Δεκεμβρίου του 1825, αρχίζει η δεύτερη φάση της πολιορκίας, με τον Αιγύπτιο Ιμπραήμ να συμπράττει με τον Κιουταχή.
Ο κανονιοβολισμός είναι ανελέητος. Η πολιορκία ασφυκτική.
Στην αρχή οι κάτοικοι άντεχαν. Τα τρόφιμα, αν και λίγα τους αρκούσαν.
Όσο περνούσε όμως ο καιρός, η κατάσταση γινόταν όλο και πιο τραγική.
Οι Μεσσολογγίτες εφτάσανε σε σημείο οριακό.
Τρόφιμα πλέον δεν υπήρχαν και οι πολιορκούμενοι αναγκάστηκαν να σιτίζονται με φύκια, ποντίκια και γάτες.
Στις 10 Απριλίου του 1826, ξημερώματα της Μεγάλης γιορτής των Βαΐων αποφασίζουν να κάνουν, τη μεγάλη και ηρωική τους Έξοδο.
Το σχέδιο της εξόδου πιθανότατα προδόθηκε μάλλον από αυτόμολο ξένο, με αποτέλεσμα οι τουρκοαιγύπτιοι να απαντήσουν με σφοδρή επίθεση, που συνοδεύτηκε με σφαγή.
Χιλιάδες Έλληνες σφαγιάστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν και μόνο 1500, κατάφεραν να διασωθούν.
Κατά τον Τζόρτζ Φίνλεϊ, υπολογίζονται, σε περίπου 4.000 οι πεσόντες, σε 3.000 οι αιχμαλωτισθέντες, και σε 2.000 οι διασωθέντες.
Τα γυναικόπαιδα πιάνονται και πωλούνται ως δούλοι.
Όσοι κατάφεραν να ξεφύγουν από τη μανία του εχθρού, έφτασαν στην τότε πρωτεύουσα της Ελλάδος, το Ναύπλιο.
Στο μεταξύ οι πολιορκητές καταφέρνουν να μπουν μέσα στο Μεσολόγγι.
Ακολουθούν φοβερές σφαγές και δραματικές σκηνές.
Μέσα στον πανικό πολλοί άκουσαν τη φωνή του δημογέροντα Χρήστου Καψάλη, που τους φώναζε να συναντηθούν στο σπίτι του.
Πράγματι, συγκεντρώθηκαν αρκετοί.
Γυναικόπαιδα, γέροντες και τραυματισμένοι. Κι όταν το σπίτι κυκλώθηκε από τους εισβολείς, εκείνος κι όσοι ήταν μαζί του προτίμησαν να βρουν τον θάνατο, παρά να τους βρει η αιχμαλωσία.
Έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη συμπαρασύροντας στον θάνατο 2.000 Οθωμανούς.
Ξημερώματα Μεγάλης Δευτέρας, ολόκληρη η πόλη έχει καταληφθεί από τους πολιορκητές.
Ένα προπύργιο όμως στέκεται ακόμα όρθιο και μάχεται.
Είναι ο Ανεμόμυλος σε μια νησίδα ελάχιστα μέτρα μακριά, από το ηπειρωτικό μέρος του Μεσολογγίου.
Εκεί βρίσκεται και ο Μητροπολίτης Ρωγών Ιωσήφ, με τις ελάχιστες ψυχές που μάχονται μαζί του.
Καθημερινά περιδιάβαινε τα τείχη της πόλεως για να ευλογήσει και να εμψυχώσει τους προμάχους της.
Λίγες ώρες πριν την ηρωική Έξοδο, τέλεσε την τελευταία θεία Λειτουργία στον ναό του Αγίου Παντελεήμονα.
Αφού κοινώνησε τους υπερασπιστές του Μεσολογγίου, ετοιμάστηκε κι ο ίδιος για την Έξοδο, στην οποία συμμετείχε στην 3η φάλαγγα, μαζί με τα γυναικόπαιδα.
Για άγνωστο όμως λόγο, επέστρεψε, μαζί με μια μερίδα της φάλαγγας, πίσω στην πόλη και κλείστηκε μέσα στον Ανεμόμυλο.
Όταν πια χάθηκε κάθε ελπίδα για βοήθεια, πήραν την απόφαση να πεθάνουν ηρωικά.
Με μια δάδα στο χέρι, ο Ρωγών Ιωσήφ, βάζει φωτιά στο τελευταίο μπαρούτι, προκειμένου κανείς τους, να μην πέσει στα χέρια του εχθρού.
Το μπαρούτι αυτό ανατίναξε τους ίδιους και προκάλεσε μεγάλες απώλειες στους κατακτητές.
Ήταν Μεγάλη Δευτέρα του 1826, όταν το τελευταίο προπύργιο του Μεσολογγίου έπεσε ηρωικά.
Οι πολιορκητές μετά την ανατίναξη, όταν η φωτιά καταλάγιασε, ρίχτηκαν στα συντρίμμια, για να βρουν θησαυρούς και τυχόν επιζώντες.
Μέσα στα χαλάσματα βρίσκουν μισοπεθαμένο, τον Επίσκοπο Ιωσήφ.
Τον αρπάζουν τον κρεμούν και γδέρνουν το Σώμα του.
Ξεψύχησε, μετά από λίγο, μαρτυρικά.
Είχαν συνειδητοποιήσει ότι ο άνθρωπος τότε αξίζει την ανθρωπιά του, όταν αποφασίζει να πεθάνει, αφού δεν τον αφήνουν να ζήσει ελεύθερος.
Για τους Ελεύθερους Πολιορκημένους η ηθική ελευθερία, είναι το πιο ισχυρό καταφύγιο της ανθρώπινης ψυχής, που πολιορκείται από τη φυσική βία.
Ο άνθρωπος που συνειδητοποιεί την αυτονομία του, απέναντι στις φυσικές δυνάμεις, οδηγείται στη δράση – σύγκρουση από την οποία γεννιούνται οι υψηλές πράξεις.
Πηγή : Μηνιαίο Ορθόδοξο Χριστιανικό Περιοδικό, “Ο ΘΕΟΦΙΛΟΣ”.
Με εκτίμηση
Δημήτριος Μητρόπουλος