ΑΓΙΑ ΦΙΛΟΘΕΗ Η ΑΘΗΝΑΙΑ

Γράφει : Ο Δημήτριος Μητρόπουλος  Αντ/γος ε.α.

Επιτ. Υπαρχηγός. ΕΛ.ΑΣ. Πτυχ. Νομικής και Δημ. Δικαίου και Πολ. Επιστημών Νομικής Σχολής Αθηνών.

Συγγραφέας, Μέλος της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων.

Η Αγία Φιλοθέη (κατά κόσμον Ρηγούλα ή Ρεβούλα – Παρασκευή Μπενιζέλου), ήταν μοναχή με σημαντική φιλανθρωπική και κοινωνική δράση, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας του 16ου αιώνα.

Η ορθόδοξη Εκκλησία την έχει ανακηρύξει Αγία και είναι στενά συνδεδεμένη, με την πόλη των Αθηνών.

Η μνήμη της τιμάται, από την Ορθόδοξη Εκκλησία, στις 19 Φεβρουαρίου.

Ήταν κόρη του Άγγελου Μπενιζέλου και της Σημίνας Παλαιολογίνας, γόνου της ιστορικής βυζαντινής οικογένειας.

Καθώς η Ρηγούλα μεγάλωνε διακρίνονταν, για το ήθος και την ευφυΐα της.

Έμαθε τα πρώτα της γράμματα και σε ηλικία 14 ετών την πάντρεψαν, με μεγαλύτερό της άρχοντα των Αθηνών Ανδρέα Χειλά, χωρίς τη θέλησή της.

Ύστερα από τρία χρόνια χήρεψε, κληρονομώντας τεράστια περιουσία. Παρά τις πιέσεις που δεχόταν να ξαναπαντρευτεί, αρνήθηκε και ακολούθησε τη μοναχική ζωή.

Μετά τον θάνατο των γονέων της, εκάρη μοναχή και έλαβε το όνομα Φιλοθέη.

Το σπίτι της βρισκόταν στο σημείο που βρίσκονται τα γραφεία της Αρχιεπισκοπής, στην οδό Αγίας Φιλοθέης και το οποίο μετέβαλε με τον καιρό σε μοναστήρι, με καθολικό τον παρακείμενο Ναό του Αγίου Ανδρέα.

Γύρω στα 1571 ζήτησε από τον Μητροπολίτη Αθηνών την αναγνώριση του Μοναστηριού της, όπου ζούσαν 150 μοναχές με ηγουμένη τη Φιλοθέη.

Πολλές από τις μοναχές ήταν, εκχριστιανισμένες μουσουλμάνες, τις οποίες είχε εξαγοράσει, από τουρκικά χαρέμια.

Εκείνη την εποχή αρχίζει το μεγάλο πνευματικό, φιλανθρωπικό κοινωνικό και εθνικό έργο της.

Ξοδεύει αφειδώς τη μεγάλη πατρική και συζυγική της περιουσία, ανακουφίζοντας χιλιάδες ενδεείς της Αττικής και άλλων περιοχών.

Το μοναστήρι της μεταβλήθηκε, εκτός από τόπο προσευχής και ασκήσεως, σε σχολείο νεανίδων, νοσοκομείο, ορφανοτροφείο, γηροκομείο, εργαστήρια εκμάθησης της γλώσσας, και ξενοδοχείο, για την διαμονή των ξένων κ.λ.π.

Προσφέρει μεγάλα ποσά στους Τούρκους αγάδες για να απελευθερώνει Έλληνες αιχμαλώτους.

Για να βρίσκεται κοντά στους κατοίκους άνοιξε παραρτήματα στα Πατήσια, στο Χαλάνδρι, στο Ψυχικό και στην Καλογραίζα.

Στην περιοχή του Ψυχικού είχε ανοίξει ένα πηγάδι, για να ξεδιψούν οι αγρότες και οι στρατοκόποι, ως ψυχικό, και γι’ αυτό πήρε και το όνομα η περιοχή Ψυχικό.

Κατ’ άλλους είχε γράψει στο χείλος του πηγαδιού τη φράση “Ψυχικό”, δηλαδή αγαθοεργία.

Και η περιοχή της Καλογραίζας οφείλει το όνομά της από τη μονή που εκεί ίδρυσε η Φιλοθέη, τη μονή της Καλογραίζας, όπως την αποκαλούσαν οι Αθηναίοι

Ο καιρός περνούσε. Το μοναστήρι γέμιζε ασφυκτικά από ανθρώπους που αναζητούσαν ελπίδα και καταφύγιο. Κάποια στιγμή έγινε γνωστό ότι η Φιλοθέη φυγάδευε σκλάβες.

Συνελήφθη και οδηγήθηκε στον πασά. Εκείνος, στην προσπάθειά του, να την κάνει να απαρνηθεί την πίστη της, την απείλησε ότι θα την αποκεφαλίσει.

Η ίδια δεν φοβήθηκε και απάντησε ότι είναι έτοιμη να θυσιαστεί στο όνομα του Χριστού.

“Εγώ διψώ να υπομείνω διάφορα είδη βασανιστηρίων για το όνομα του Χριστού, τον οποίο λατρεύω και προσκυνώ, με όλη μου την ψυχή και την καρδιά, ως αληθινό Θεό και άνθρωπο τέλειο, και θα σας χρωστάω μεγάλη ευγνωμοσύνη αν μπορείτε μια ώρα πρωτύτερα να με στείλετε προς Αυτόν, με το Στεφάνι του μαρτυρίου.”

Την οδήγησαν πάλι στη φυλακή, αλλά η Φιλοθέη δεν το έβαλε κάτω. Και πράγματι κάποιοι Χριστιανοί φρόντισαν και έδωσαν χρήματα στον ηγεμόνα και έτσι, η Φιλοθέη με τις τρεις καλόγριες που ήταν στο ίδιο κελί, απελευθερώθηκαν και επέστρεψαν στο Μοναστήρι.

Τα ξημερώματα της 3ης Οκτωβρίου 1588 στο μετόχι στα Πατήσια, η Φιλοθέη και οι μοναχές έκαναν ολονύχτια ,προς τιμή του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου.

Ξαφνικά ακούστηκε θόρυβος. Πέντε Τούρκοι είχαν πηδήξει από τον μανδρότοιχο και είχαν εισβάλλει μέσα στο καθολικό, όπου άρπαξαν την Αγία και την μαστίγωσαν με μανία και την άφησαν ημιθανή έξω από την μονή της.

Έξω από το ναό, δεξιά της εισόδου του σώζεται η κολώνα, όπου η Φιλοθέη δέθηκε και μαστιγώθηκε. Οι μοναχές της την μετέφεραν στην κρύπτη της στην Καλογραίζα. Εκεί η Φιλοθέη υποκύπτει στα τραύματά της στις 19 Φεβρουαρίου 1589 μ.Χ. Ενταφιάστηκε στο δεξιό μέρος του ιερού βήματος του Αγίου Ανδρέα, ενώ αιώνες αργότερα το σκήνωμά της μεταφέρθηκε στη Μητρόπολη Αθηνών, όπου φυλάσσεται σε ασημένια λάρνακα μέχρι σήμερα.

Πηγή : Βικιπαίδεια (Αγία Φιλοθέη η Αθηναία).

Σας ευχαριστώ

Δημήτριος Μητρόπουλος